‘Verdriet en gemis zijn de beide oevers van mijn leven’ Deze zin las ik deze week in een gedichtenboekje, en ik herken het helemaal. Zo voelt het. Waar ik ook ben, wat ik ook doe, ik bots tegen één van die twee oevers aan.. Het gemis is heel groot, aan mama en aan Ben de laatste weken nog meer dan het al was. Het verdriet komt met golven af en aan, soms spoelt het overweldigend over me heen, soms kabbelt het een poos met me mee. En heel soms een piepklein moment wijkt het even.
We hebben een prachtige, waardige en liefdevolle afscheidsdienst van mama met elkaar beleefd. Met veel kleurige bloemen, omdat ze daar zoveel van hield. De bloemen maakte het lichter en blij. De mooie piano muziek van Heleen, de mooie liederen die we zongen hielpen daar ook aan mee. Prachtige en troostende woorden werden gesproken door Ilse, Cees en mijzelf. Het mooie gedicht van Wilma. De prachtige ‘dans naar het licht’ van Suzanne. En het oude kerkje haast vol met familie, vrienden, vriendinnen en veel verzorgenden uit het huis. Het was zo fijn dat iedereen was gekomen om mama de laatste eer te bewijzen. Dat troost en doet zo goed.
Indrukwekkend was het dat de kleinkinderen haar steeds op de schouders hebben gedragen, uit haar kamer in het verzorgingshuis, in en uit het kerkje, langs het monument van mijn vader en naar haar graf. Ontroerend! Als ik er aan denk, gaan de rillingen nog over mijn rug, zo mooi.
Ook de accordeon muziek van Heleen naar en bij het graf was zo mooi en fijn, ook dat maakt het zware pijnlijke verdriet lichter, geeft stroming en lucht..
Met elkaar hebben we haar graf gedicht, dat was goed om te doen. Al die rituelen, de hele week al tijdens en na haar overlijden, alles deden we zoveel mogelijk zelf. Al die bewegingen die je daardoor maakt met je lichaam, met je handen, met je stem kanaliseren de gevoelens en emoties. Te huilen, te zingen, te verzorgen, te spreken, te dragen, te scheppen alles helpt mee om het onwaarschijnlijke ‘eigen’ te maken..
En dan het bijna pijnlijkste deel omdat het zo ruw is.., het leeg maken van haar kamer, je hoofd, je hart, niets in je wil of kan dat gaan doen en al zeker niet direct na haar uitvaart. Toch moest het meteen gebeuren..een emotioneel en pijnlijke ‘klus’. Met eerbied en respect, en met ruimte voor elkaars gevoelens hebben we het gedaan. Loodzwaar en doodvermoeiend.
En nu alweer een week thuis, met dozen vol spullen waar we niet of nog geen afstand van kunnen doen. langzaam weer een ‘thuis’ vinden in ons eigen huis. En een weg vinden in een leven zonder mama/oma, zonder Ben.. De verandering zal zo diepgaand zijn, ik weet zo vaak niet, hoe nu verder? Daarom kan ik niet anders dan bij ‘vandaag’ blijven. …Wat valt er te voelen? En laat dat maar komen, adem dat maar in en ook weer uit.. Wat voor klusje kan ik vandaag doen? Eerst maar alles stap voor stap ordenen in huis, in de kasten, de administratie, de tuin..eerst maar mijn eigen vierkante meter, mijn basis, kijken of ik het daar red, en dan maar weer eens verder..
Als jij er niet meer bent
Hoe zal het zijn als het straks lente is en alles fris en vrolijk wakker wordt het tere groen en al dat andere dat met het voorjaar heeft te maken en jij er niet meer bent?
Hoe zal het zijn als daarna de zomer komt en alles bruist van tomeloze bloei men met vakantie gaat of juist weer thuis komt van een fijne reis en jij er niet meer bent?
Hoe zal het zijn in het najaar van de dagen als warme tinten overheersen en ieder na geniet van wat er te genieten valt ondanks stormen regen, wind en jij er niet meer bent?
Hoe zal het zijn als koning winter intocht houd en met die heel speciale dagen in december als ieder warmte en geborgenheid zoekt bij elkaar en jij er niet meer bent?
Ik weet het niet
ik wil het nog niet weten
ik hoop alleen dat
– nu jij er niet meer bent –
ik élke lente, zomer
herfst en winter
me zal herinneren
sámen met jou
als het allermooiste moment!
Ina Sipke de Smit
留言